Ouders van kinderen met autisme staan vaak onder druk. Hun gevoel over wat hulpverleners vinden wat goed is voor hun kind is vaak niet hetzelfde. Wat maakt dat ouders vaak gezien worden als over beschermend, controlefreak, ambivalent en of niet meewerkend.

Waar ga ik beginnen? Het gaat over autisme, over overprikkeling, angst, spanning en stress. Het gaat over kinderen met autisme die moeite hebben met het naar school gaan of helemaal niet naar school gaan. Maar eigenlijk moet ik zeggen die niet naar school KUNNEN gaan. Ze kunnen dat vaak niet meer omdat hun gedrag hun belemmerd. Maar hé we weten inmiddels allemaal toch wel dat gevoelens en gedachtes het gedrag beinvloeden? Wat maakt dan dat er zoveel mensen in de hulpverlening alleen naar gedrag kijken? Sofie loopt vast met het naar school gaan omdat ze de planning niet goed georganiseerd heeft. Ze weet precies hoe en wat ze moet doen en toch lukt het haar niet. Wat maakt dat het haar niet lukt? Wees nieuwsgierig en stel vragen. Stel vragen aan moeder aan Sofie en wie weet kom je ergens achter. Sofie heeft een handeling die gedaan moet worden voordat ze haar planning helemaal rond heeft maar zij stagneerd bij die handeling. Wat maakt dat zij stagneerd bij die handeling? Ze stagneerd omdat het MOET. Het MOET van haar zelf. De handeling is inmiddels een dwanghandeling geworden.

Wanneer ik verder vraag heeft Sofie het de afgelopen 2.5 jaar best moeilijk gehad. En eerlijk is eerlijk we weten allemaal dat het de afgelopen 2.5 jaar voor veel mensen niet makkelijker op is geworden dus ook niet voor onze schoolkinderen. Wanneer je autisme hebt kan het zijn dat je te maken hebt met zintuigelijke gevoeligheden, met angst, stress en misschien depressie. Naar school gaan is voor veel kinderen met autisme een uitdaging. Er wordt veel van hen gevraagd zowel in de planning en organisatie, als op sociaal gebied en omgaan met de prikkelgevoeligheden. En hé vergeet de opgelopen trauma’s niet. Gelukkig komt er nu steeds meer aandacht voor trauma’s en dan hebben we het niet over de grote trauma’s maar over de kleine ‘ongemerkte’ trauma’s. Kinderen met autisme zijn kwetsbaar. En toch gaan we met hen om alsof ze niet kwetsbaar zijn. Ze moeten naar school, ze moeten maar leren om daar, met van alles en nog wat, wat lastig voor hen kan zijn. Zowel Martine Delfos als Yvonne Loekemeijer schrijven over de mentale en emotionele leeftijden die ver uit elkaar kunnen liggen. Een kind met een kalender leeftijd van 13 jaar kan op verschillende gebieden jonger functioneren. Dus je moet met je 12 a 13 jaar naar het voortgezet onderwijs terwijl je misschien een emotionele leefijd hebt van 7 jaar. Dit kan betekenen dat bepaalde vaardigheden nog helemaal niet gaan lukken. En toch wordt er dan door de juf, meester of hulpverlener gezegd dat ze er mee moeten leren omgaan. Je kan het bijna zelf wel bedenken, dat dit angst, stress of frustratie opwekt met alle gevolgen van dien. Rick van 5 jaar oud zat in groep 1 van de basisschool en gooide elke ochtend boos zijn sokken en schoenen wel 10 keer door de huiskamer waardoor hij altijd te laat op school kwam. En waar werd op gereageerd? Op zijn gedrag. Er werd nauwelijks gekeken naar het waarom? Wat maakte dat Rick dit elke ochtend deed? Er kwam een ambulantbegleider om Rick te helpen met naar school te gaan. Maar dat zorgde er niet voor dat Rick minder boos was en gooide met zijn sokken en schoenen. En vervolgens mochten zijn ouders op komen draven voor systeemtherapie.

Het verbaas mij toch steeds weer te horen dat waar kinderen vast lopen op school, dat er gekeken wordt naar het gedrag en hoe het kind terug zo snel mogelijk terug kan naar zes school. Wanneer ouders aangeven dat naar school gaan op dat moment geen doe plan is gaat de aandacht naar de ouders want die werken niet mee aan het terugkeer plan naar school. En weet je? Die ouders hebben het vaak bij het rechte eind.

Kijk, luister en voel wat het kind uit in zijn of haar gedrag. Luister naar de ouders en wees nieuwsgierig zonder oordeel. Ouders en kind kunnen vaak niet vertellen wat ze nodig hebben. Een vraag die altijd gesteld wordt. Wat heb je nodig? Wat dacht je van rust, hersteltijd, ontspanning, vertrouwen en veiligheid. En niet alleen voor het kind maar ook voor de ouders. Want wanneer de ouders zich onder druk gezet voelen, voelen kinderen dit feilloos aan. En we weten ook allemaal dat we zowel positieve als negatieve energie aan elkaar doorgeven. Systeemtherapie of andere vorm van ondersteuning kan zinvol zijn wanneer er niet gekeken wordt naar wat niet goed gaat maar juist naar wat wel goed gaat. Samenwerking, steun, veiligheid, rust en vertrouwen! Dan pas kan je weer samen bouwen!